Çekerek Irmağı'ndaki kirlilik artıyor, köylüler önlem alınmasını istiyor

Sivas Çamlıbel dağlarından doğup, Yozgat’ın Çekerek ve Aydıncık ilçelerinden geçerek Tokat Irmağı ile birleşen ve nesli tükenmekte olan su samurlarının da yaşadığı Çekerek Irmağı’ndaki kirliliğin her geçen gün artması, Kümbet Ovada tarım ve hayvancılık ile uğraşanların tepkisine neden oluyor. Bölge çiftçisi, Çekerek ilçesinde kurulan biyogaz ile birlikte yerleşim yeri atıkları ve hayvan dışkılarının da bırakılması nedeniyle, ırmaktan sulama yaptıklarında ürünlerinin tarlada çürüyüp, hayvanların da sakat doğum yapmalarına neden olduğunu ileri sürdü. Irmak boyu bırakılan atıklar, Aydıncık ilçesinin Kazankaya köyündeki kanyon girişinde yosunlar oluşturup, tortulaştı. Görenlerin önce ekili alan zannettiği yeşil ve kızıl renkteki tabakanın, ırmakta yaşayan canlıların ölümüne de neden olabileceği belirtildi, önlem alınması istendi. Büyük çoğunluğu Yozgat’tan geçen Çekerek Irmağı, üzerinde kurulu nehir tipi hidroelektrik santralleri ve Süreyyabey Barajı Hidroelektrik Santrali ile elektrik enerjisi üretimine destek verirken, Yozgat, Çorum, Amasya ve Tokat'ta 66 bin 165 hektar tarım alanını da suluyor. Çekerek Irmağı, Yozgat ve Tokat bölgesindeki çok sayıdaki yerleşim alanının içerisinden geçiyor. Bu yerleşim alanlarının evsel ve hayvansal atıkları, ilçelerdeki sanayi atıklarının ırmağa bırakıldığı, bunun da kirlenmeye neden olduğu kaydedildi. Çekerek Irmağındaki en net kirlilik, Yozgat’ın Aydıncık ilçesine bağlı Kazankaya köyünde hem havadan hem de karadan görüntülendi. Kazankaya Kanyonu girişinde bulunan nehir tipi elektrik santrali havzasında oluşan kamışlar ve durgunlaşan su yüzeyinde yosunlaşma ve atıkların tortusu her geçen gün kalınlaşmaya başladı. "En kısa zamanda bir çözüm bulunmasını istiyoruz" Yozgat’ta geçimini tarımsal üretim ve hayvancılık yaparak temin eden, Kümbet Ovada yer alan Aydıncık ilçesinin Kazankaya köyü sakinleri, ırmaktaki kirliliğin önlenmesi için gerekli önlemlerin alınıp, mevcut kirliliğinde temizlenmesini istedi. Mithat Uzun: "Epey bir süre yoktum köyde ama daha sonra döndüğümde, görüyorsunuz halini, bu şekilde olması iyi değil. Bizim daha önceki ürünlerimiz, mahsullerimiz üzerine kar yağsa sapasağlam olan soğanlarımız şimdi tarlada çürüyor bu barajın sebebiyle. Yapılan tesislerin bize verdiği mağduriyetler, meyvemiz, sebzemiz hiçbir şeyimiz olmuyor. Kirlilik herhalde barajın üzerine yapılan Biyogaz Tesisleri ve hayvan atığı, kanalların bağlanması. Önceden bizim çocukluğumuzda şu ırmakta çok güzel oyunlar oynanıyordu, giriyordu, tertemiz yıkanılıyordu.  Şimdi girme ihtimalimiz yok, nefes alma ihtimalimiz yok. Yazın özellikle meydanımızda veya evlerimizin önünde oturma gibi hiçbir halimiz yok, sinekten böcekten, her türlü rahatsızız. Buna en kısa zamanda bir çözüm bulunmasını istiyoruz." Mehmet Solmaz: "İnsan sağlığına da zararı var, hiç kimse bir duyarlılık yapıp da bir şey yapmıyor, kıpkırmızı akıyor ırmak bazen. Çevreye zarar verdiği gibi insana, hayvana her şeye, yetiştirdiğimiz mahsullere bile çok zararı var, ürünü alamıyoruz, tarlada çürümeye başladı, pancarımız, soğanımız, patatesimiz. Bir önlemin alınmasını istiyoruz, halk olarak." "Irmaktan, başka bir yerden sulamamız yok bizim" Orhan Erdoğan: "Buranın HES yapılırken her 5 senede bir ırmak yatağının temizlenmesi gerekiyordu. Şu anda ırmak yatağında her şey var. Çekerek de biyogaz gübre tesisi kuruldu, onu ırmağa verdikleri zaman, ırmaktan suladığını mahsullerin hepsi çürüyor, ona bile önlem almıyorlar. Genelde ırmaktan, başka bir yerden sulamamız yok bizim, yeraltı suları zaten yazın kesiliyor. Yeraltı suları kesildikten sonra ırmaktan sulamaya başlıyoruz. Verdiğimiz su mahsulleri çürütüyor. HES kanununa göre, bu Irmak yatağının komple temizlenmesi lazım. Bu HES’ler kurulurken temizlenmesinin ağır bedelleri mal olduğu için onu yapmıyorlar. Bunu yapanlarsa, bunun peşine düşerlerse buradaki HES’lerin ırmak yatağını temizlemesi gerekiyor." Hasan Şimşek: "Bu barajın köye çok zararı var. Malımız, davarımız su bile içemiyor. Bitkiler, sebzeler zarar görüyor, her yönden zararı var. 7-8 senedir bu meyveleri bile kurutuyor, meyveleri hiç alamıyoruz. Meyveler, elma olsun, kayısı olsun hepsini kurutuyor." Osman Torun: "Bizim buradaki meyvelerimiz, sebzelerimiz olmuyor barajda dolayı. Gördüğünüz gibi zaten ırmağın işi de komple ot yatağıyla dolu. Bir de yukarıda biyogaz tesisi yaptılar. Onun da bize zararı var. Soğanlarımızı, pancarımız çürütüyor. Bunun dile getirilmesini istiyoruz, başka bir şey demiyoruz."